Macar Akademisyenlerden Zigetvar Konferansı
23 Ekim 2019 günü Ankara Üniversitesi öncülüğünde Macar akademisyenlerden oluşan dört kişilik gruba fahri doktora unvanı verildi. Daha sonra akademisyenler Dil Tarih-Coğrafya Fakültesi içerisinde yer alan Muzaffer Göker salonunda uzmanlık alanları dahilinde birer sunum yaptılar. İki konuşmacı Zigetvar Türbesi üzerine sunum yaptı. Diğer konuşmacılar Macaristan-Türkiye arasındaki hukuki benzeşmeler ve Macaristan ezgilerinin Türki coğrafyalardaki ayak izlerini anlattılar. Sunum süreleri oldukça kısa olmasına rağmen keyifli ve bilgilendiriciydi. Macar akademisyenlerin alanlarındaki bilgi derinliği de görülmeye değerdi.
Konferans süresi boyunca her konuşmacıya yaklaşık olarak 25 ile 30 dakika arasında süre tanındı. Dört Macar akademisyenden yalnızca Prof. Dr. Gábor Hamza Macar dilinde sunum yaptı. Diğer akademisyenler, Prof. D. Pál Fodor, Prof. Dr. János Hóvári ve Dr. János Sipos Türkçe sunum yaptılar.
İlk konuşmacı Prof. Dr. Pál Fodor “Sultan Süleyman’ın Zigatvar’daki Türbesi Ne Zaman İnşa Edildi?” başlıklı bir konuşma yaptı. Sunumunda Zigetvar’da yer alan Kanuni Sultan Süleyman Türbesi’nin yerini tespit etmek amacıyla 2012 yılında bir araştırma grubu kurduklarını ve bu çalışmalar sonucunda da 2013 yılının sonlarına doğru türbenin yerini tespit ettiklerini ifade etti. Ayrıca gösterilen başarıdan dolayı çalışma grubunun 2015 yılında genişletildiğini belirtti. Kazı çalışmalarından elde edilen verilere göre türbenin etrafında bir kasaba bulunduğunu, bu kasabanın içerisinde cami, derviş tekkesi, askerler için konaklama alanı ve sivillerin barınacağı evlerin yer aldığını anlattı. Son olarak türbenin III. Murad zamanında inşa edildiğini düşündüklerini beyan etti.
İkinci konuşmacı Prof. Dr. János Hóvári “Sultan Süleyman’ın Zigetvar’daki Türbesi 20-21. Yüzyılda nasıl keşfedildi?” konulu bir sunum yaptı. Sözlerine Ziget isminin anlamının “ada” olduğunu ifade ederek başladı. Türbenin 1686 tarihinde Cizvitlere verildiğini, akabinde 1691 ya a 1692 yılları arasında kasıtlı bir şekilde yok edildiğini söyledi. Macar milli kimliğinin oluşmasında Kanuni Sultan Süleyman ile Miklos Zrinyi arasındaki mücadelenin önemli bir yerinin olduğunun da altını çizdi. Onlara göre 1566 yılındaki çekişme Macar özgürlük mücadelesinin temellerini oluşturmuştur. Türkiye ile Macaristan arasındaki ilişkilerin 1948-1989 tarihleri arasında demir perdeden kaynaklı soğuduğunu, buna mukabil Ankara Üniversitesinde Kurulan Hungaroloji bölümü ile bu soğukluğun bir nebze olsun giderildiğini ifadelendirdi. 1944 yılında Macaristan’ın o dönemki başbakanı olan Miklos Kallay’ın Türkiye Büyükelçiliğine sığındığını da sözlerine ekledi.
Macar dilinde (Türkçe tercüme yapıldı) konuşan Prof. Dr. Gábor Hamza “Legal Relations between Turkey And Hungary” başlıklı bir konuşma yaptı. Konuşmasında Macar Medeni Kanunu ile Osmanlı ve Türk Medeni kanunları arasındaki benzerlikleri anlattı ve Mecelle’ye olan ilgilerinden bahsetti. Kendi ülkelerinde halen bir ticaret kanunu bulunmadığını ve bunun için çalışmalar yaptıklarını anlattı. Gerek Medeni Kanun gerekse de yeni yapılacak Ticaret Kanununda Türkiye’yi örnek aldıklarını da vurguladı.
Diğer bir konuşmacı Dr. János Sipos, “Macar halk müziğinin Türklükle İlintileri” adlı bir sunum yaptı. Sunumu dinleti odaklı idi. Türk ezgileri ile Macar ezgileri arasındaki benzerlikleri tespit etmek amacıyla oluşturdukları http://zti.hu/sipos_gyujtesek/index_EN.asp adlı internet sitesinden bahsetti. Sitenin veri tabanında nasıl arama yapılacağına ilişkin bilgiler verdi.
Programı düzenlenmesinde katkıları bulunan Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erkan İBİŞ’e, Dil Tarih-Coğrafya Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İhsan ÇİÇEK’e ve kıymetli akademisyenlere teşekkür ediyor bu gibi akademik yoğunluğu yüksek programların artarak devam etmesini temenni ediyorum.
Dr. Nurullah GÜNGÖR
nurullah@nurullahgungor.com.tr