Kamu yönetimi hukuk devlet düzeninde en önemli aygıtların başında gelmektedir. Bu kadar önemli bir yapının uygulama alanı da hiç şüphesiz insan faktörü ile gerçekleşmektedir. Literatürde kamu görevlisi olarak adlandırılan bu kesimin de mevzuatı 1965 tarihli 657 sayılı “Devlet Memurları Kanunu”na dayanmaktadır. Yaklaşık 55 yıldır yasada bir çok değişikliğe gidilmiş, çağa uygun düzenlemeler yapılması amaçlanmıştır. Ne yazık ki bu tür düzenlemeler kamu yönetiminde oluşan sorunların çözümü noktasında yetersiz kalmıştır.
Çünkü söz konusu yasa bir çok kanunu doğrudan ilgilendirmekte ve üst seviyede teknik çalışma gerektirmektedir. Bu tür çalışmalar yapılmadan hayata geçirilecek düzenlemeler işaret edilen sorunu çözmekle birlikte bir çok sorunu da beraberinde getirecektir. Yasa geniş kesimleri ilgilendirdiğinden dolayı yapılacak düzenlemeler yeni hak kayıplarına yol açmamalıdır. Net bir şekilde ifade etmeliyim ki, kamu yönetimi reformu siyaset üstü bir konudur ve tüm paydaşların etkin bir şekilde katkı vermesi elzemdir.
Peki Kamu Yönetimi Reformu için neler yapılabilir?
1- Miadını dolduran 657 sayılı yasa tüm paydaşların katılımı ile yeniden düzenlenmelidir.
2- Liyakat sistemine dayalı atamaların yapılması için gerekli koşullar sağlanmalı, nepotizme karşı mücadele başlatılmalıdır.
3- Kariyer uzmanlarının kamu görevi içerisindeki hiyerarşik konumları belirlenmelidir.
4- Görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavları personelin moral ve motivasyonunu yukarı çekecek şekilde belirli standartlara bağlanmalıdır. (Kurumlar, bu tür sınavları her yıl belirli takvim aralığında açmalıdır)
5- Personele yatırım yapılmalıdır. Etkin bir insan kaynağı oluşturulmalıdır.
6- Aynı işi yapan kamu görevlileri arasındaki ücret farklılıkları kaldırılmalı, minimal ücret hesaplama sistemine geçilmelidir.
7- Kurumlararası eşgüdüm ve koordinasyon etkin bir şekilde sağlanmalıdır.
8- Vatandaş ile kamu kurumları arasındaki güven ve sadakati üst seviyeye çıkartacak adımlar atılmalı, bürokratik iş ve işlemler asgari düzeyde tutulmalıdır.
9- Unvanların sayısı azaltılmalı, kimi kurumlarda dikey hiyerarşi modelinden yatay iş modeline geçilmelidir.
10-Kamu görevlilerinin performansını değerlendiren sicil sistemi güçlendirilerek (adil ve tarafsız olmak koşulu ile) yeniden hayata geçirilmelidir.
Dr. Nurullah GÜNGÖR
nurullah@nurullahgungor.com.tr